GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ NEDİR?
Girişimsel radyoloji, anjiyografi, ultrason ve bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme yöntemlerini rehber olarak kullanarak, ameliyatla yapılan tedavileri ameliyatsız yapan bölümdür. Girişimsel Radyoloji göz hastalıkları ya da kalp hastalıkları uzmanlığı gibi tek bir konu ya da organ sistemi ile uğraşmaz. Birçok organ sisteminin daha önce ameliyatla yapılan tedavilerini ameliyatsız olarak yapar.
Girişimsel radyoloji alanı kalp damarı dışında, anjiyo ile yapılan tüm damar tedavilerini (tıkanma, balonlaşma, kanama gibi) kapsar. İğne biyopsilerini, vücut içindeki sıvı ve kist tedavileri yapar. Bazı kanserleri (özellikle karaciğer) tedavi eder. Varis tedavisi yapar. Görüldüğü gibi damar hastalıkları önde olmakla birlikte pek çok değişik hastalığı tedavi eder. Tüm işlemlerde ortak nokta tedavilerin bir iğne deliğinden girilerek yapılması ve ameliyata gerek olmamasıdır. Hastaların tedavi edici işlemlerinde çoğunlukla yüksek teknoloji içeren cihazlar kullanılır.
Girişimsel Radyoloji tedavi işlemlerinin özellikleri:
Girişimsel radyoloji tedavilerinin en önemli özelliği daha önce ameliyatla yapılan bazı tedavileri ameliyatsız yapmasıdır. Tedaviler ameliyathanede yapılmaz; ya anjiyografi odasında ya da normal tedavi odalarında yapılır. Ameliyatla karşılaştırılırsa Girişimsel Tedaviler:
• Genellikle anestezi (narkoz) gerektirmez
• Sadece bir iğne deliğinden yapılır, vücutta bıçak izi olmaz
• Hastalar genellikle aynı gün evine gönderilir
• İşlemler daha kolaydır ve işleme bağlı riskler daha azdır
• Normal hayata dönme süresi çok daha kısadır.
Girişimsel Radyoloji kliniğimizde her hastaya işlem öncesi damardan rahatlatıcı ve gerekirse ağrı kesici ilaçlar verilir (sedasyon ve analjezi). İşlemler ne kadar kolay olursa olsun iğne girimleri olduğu için ağrı duyulabilir ve bu ağrının basit yöntemlerle giderilmesi gerekir. Ayrıca işlem nedeniyle heyecan, korku endişe duyan hastalarımız olabilir. Bu ilaçlar işlemle ilgili korku ve endişeyi de giderir. Hemen tüm işlemlerden sonra hasta aynı gün evine gönderilebilir. Seyrek olarak bir günlük yatış gerekir. Anjiyolar sonrasında 4-6 saatlik yatak istirahatı ve gözlem gerekir, diğer işlemler için zamanlama daha değişkendir. Örneğin lazer ya da RF ile varis tedavisi yaptığımız hastalar hemen evine gönderilebilir.
GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ İŞLEMLERİNDE YAPILAN İŞLEMLER
Perkütan Biyopsi
• Ultrasonografi ya da bilgisayarlı tomografi eşliğinde yumuşak doku (tiroid, lenf nodu, akciğer, batın içi kitle vb) ve kemik biyopsisi
• Perkütan karaciğer ve böbrek biyopsisi
Drenaj İşlemleri (ultrasonografi ya da bilgisayarlı tomografi eşliğinde)
• Parasentez (batın içi serbest sıvı yani asit boşaltılması)
• Torasentez (akciğeri çevreleyen zarların arasında biriken sıvının boşaltılması)
• Abse ya da sıvı birikimlerinin boşaltılması
Safra Yolu Girişimleri
• Safra yolu tıkanıklığı olan olgularda safra yoluna kateter ya da stent yerleştirilmesi
• Perkütan kolesistostomi (ultrasonografi eşliğinde safra kesesine kateter yerleştirilerek, herhangibir sebeple doğal yollardan boşalamayan safra kesesi içeriğinin boşaltılması)
Üriner Sistem Girişimleri
• Nefrostomi
• Üreteral stent yerleştirilmesi
Tanısal Arteryografi
• Aort hastalıkları (anevrizma, darlık, vaskülit, vd)
• Renal vasküler hastalık (renal arter anjioplasti ve stentleme)
• Viseral anjiografi (çölyak trunkus, süperior mezenterik arter, inferior mezenterik arter incelemeleri, pulmoner anjiografi vd)
Embolizasyon İşlemleri (Damar Tıkama İşlemleri)
• Gastrointestinal kanama (mide, ince bağırsak, kalın bağırsak vb.)
• Hemoptizi (bronşial arter embolizasyonu)
• Preoperatif kitle embolizasyonu
• Travma sonrası gelişen (karaciğer, dalak, böbrek, batın ve pelvis içi kanamalar gibi) kanamaların durdurlması amacıyla yapılan embolizasyon işlemleri
• Myom embolizasyonu
• Karaciğerin dev hemanjiomlarında embolizasyon
Kanser Tedavisi
• Karaciğer tümörlerinde kemoembolizasyon
• Radyoembolizasyon (Yitrium 90 tedavisi)
• Karaciğer, böbrek tümörleri ve osteoid osteomada radyofrekans ya da mikrodalga ablasyon tedavileri
• Safra yolu, özafagus, idrar yollarındaki habis darlıkların stentlenmesi
• Portal ven embolizasyonu
Endokrin Sisteme Yönelik Girişimler
• Tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisi
• Paratiroid ince iğne aspirasyon biyopsisi
• Pankreas biyopsisi
• Portal venöz örnekleme
• Sürrenal venöz örnekleme
Venöz Hastalıklar
• Venografi (Santral ve periferik venografi işlemleri)
• Geçici ya da kalıcı venöz kateter yerleştirilmesi
• Port katater takılması
• Venöz trombolizis, anjioplasti ve stentleme
• Geçici ya da kalıcı inferior vena kava filtre yerleştirilmesi
• Varikosel embolizasyonu
• Pelvik konjesyon sendromun da embolizasyon
Serebral hastalıklar
• Karotis darlıklarının tedavisi
• Serebral anevrizma(baloncuğu) tedavisi
• Serebral AVM(damar yumağı) tedavisi
• İnme tedavisi